Przedmiotem konsultacji społecznych były plany wdrożenia w Polsce unijnej Dyrektywy 2011/24/UE o prawach pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej. Implementacja obejmuje projekt zmian ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej oraz rozporządzenia wykonawcze, które wdrażają zapisy Dyrektywy do polskiego prawa.
Co proponuje polskim pacjentom Unia Europejska?
Celem Dyrektywy 2011/24/UE w sprawie praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (Dyrektywa Pacjenci bez granic) jest zapewnienie zaufania pacjentów do transgranicznej opieki zdrowotnej, ale także ulepszenie funkcjonowania systemów ochrony zdrowia w całej Europie.
Od 25 października 2013 roku obowiązuje we wszystkich krajach Unii Europejskiej i daje polskim pacjentom następujące prawa:
- możemy leczyć się we wszystkich krajach UE nie tylko w nagłych przypadkach, o ile potrzebne nam świadczenie znajduje się w koszyku świadczeń gwarantowanych
- nie musimy już czekać na leczenie w kolejce do lekarza czy na badania w Polsce, możemy leczyć się we wszystkich krajach UE
- musimy jednak za to leczenie zapłacić
- NFZ powinien zwrócić nam koszty leczenia za granicą – ale tylko tyle ile za koszty badań czy zabiegów płaci lecznicom w Polsce
- nie musimy uzyskiwać zgody NFZ na leczenie za granicą, jeśli leczenie nie wiąże się z pobytem w szpitalu przez przynajmniej jedną noc i jeśli nie występuje konieczność użycia wysoce specjalistycznej i kosztownej infrastruktury medycznej lub aparatury medycznej
- może powstać wykaz wysokokosztowych procedur, dla których wymagana jest zgoda NFZ
- możemy więc bez ograniczeń korzystać z pomocy w innych krajach w przypadku porad specjalistycznych, procedur jednodniowych czy badań diagnostycznych a do tych właśnie świadczeń w Polsce kolejki są najdłuższe i to stanowi narastający i od lat nierozwiązany problem w polskiej ochronie zdrowia
- musi zostać zapewniony dostęp do informacji dotyczących warunków świadczenia usług zdrowotnych w innych państwach członkowskich UE i zwrotu kosztów leczenia po powrocie. Takich informacji mają udzielać Krajowe Punkty Kontaktowe w każdym z państw członkowskich.
- dyrektywa nie obejmuje przeszczepów tkanek, komórek czy narządów, opieki długoterminowej oraz szczepień ochronnych
Dyrektywa transgraniczna jest więc krokiem w kierunku urynkowienia systemu opieki medycznej – wdraża zasadę swobody przepływu świadczeń zdrowotnych (do tej pory ograniczoną mechanizmem kontraktacji) oraz umożliwia współpłacenie pacjentów za usługi medyczne (do tej pory wybór pacjenta był pomiędzy koniecznością płacenia 100% w prywatnej lub czekania w kolejce na darmową opiekę w publicznej służbie zdrowia).
W interesie polskich pacjentów jest aby możliwości korzystania z leczenia za granicą były otwarte szeroko i szybko. Warto jednak pamiętać, że Dyrektywa włączyła szereg klauzul ułatwiających rządowi ograniczenie jej stosowania.